سبک شناسی لایه ای در «خطبه ۲۷» نهج البلاغه

Authors

حسن مقیاسی

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه قم سمیرا فراهانی

دانش آموخته کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه اراک

abstract

سبک­شناسی علم مطالعه­ی رفتارهای زبانی افراد است. سخنگویان زبان بنابر موقعیت­های مختلف زمانی، مکانی، سن، جنسیت و... گونه­های مختلفی از گفتار و یا نوشتار را به کار می­برند. یک متن ادبی، سبک و ساختاری متفاوت از سبکِ یک متن عادی و یا علمی دارد. سبک­شناسی لایه­ای با رویکرد تحلیل ادبی، متن را در پنج لایه­ی آوایی، بلاغی، نحوی، واژگانی و ایدئولوژیک بررسی می­کند و پس از تبیین هر یک از این عناصر پنج­گانه در یک اثر ادبی، بر آن است تا ویژگی­ها و مشخصه­های خاص اثر را که بستر مناسبی برای بیان اندیشه­ها، افکار و احساسات درونی مؤلف و نیز زمینه­ساز سبک شخصی وی است به نمایش گذارد.     خطبه ی 27 نهج­البلاغه (خطبه جهاد) یکی از شیواترین و رساترین خطبه­های امام علی(ع) است که حضرت در آن پس از بیان ارزش جهاد، علل شکست کوفیان در برابر سپاه دشمن را یادآور شده و از ضعف و سستی آنان در رویارویی با دشمن شکوه سر می­دهد. نوع سخنان علی(ع) در نهج­البلاغه و ویژگی­های منحصر به فرد ایشان در بیان خطبه­ ی جهاد به گونه ای است که به صورت کلام حضرت مؤلفه­های خاصی بخشیده که در سایر متون ادبی کمتر به چشم می­خورد. آن چه در این مقاله بدان پرداخته می­شود، بررسی خطبه­ی یاد شده از منظر سبک شناسی لایه­ای و تبیین مؤلفه­های سبکی علی(ع)، شناخت افکار، اندیشه ها و پس زمینه های فکری امام(ع) در ایراد خطبه جهاد است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سبک شناسی لایه ای در «خطبه 27» نهج البلاغه

سبک­شناسی علم مطالعه­ی رفتارهای زبانی افراد است. سخنگویان زبان بنابر موقعیت­های مختلف زمانی، مکانی، سن، جنسیت و... گونه­های مختلفی از گفتار و یا نوشتار را به کار می­برند. یک متن ادبی، سبک و ساختاری متفاوت از سبکِ یک متن عادی و یا علمی دارد. سبک­شناسی لایه­ای با رویکرد تحلیل ادبی، متن را در پنج لایه­ی آوایی، بلاغی، نحوی، واژگانی و ایدئولوژیک بررسی می­کند و پس از تبیین هر یک از این عناصر پنج­گانه ...

full text

سبک شناسی خطبه أشباح نهج البلاغه

سبک شناسی، یکی از موضوعات ادبی است که در سده اخیر، ادبا و سخنوران توجه ویژه ای به آن داشته اند. سبک ادبی روش یا شیوه خاصی از بیان افکار است که نویسنده یا گوینده با استفاده از انتخاب کلمات و الفاظ و تعابیر خاصی به انتقال اندیشه های خود در مورد واقعیت ها می پردازد. امیرالمومنین (ع) با استفاده از فنون بلاغی، مفاهیم اخلاقی، عبادی و اجتماعی مورد نظر خویش را در قالب بهترین الفاظ و به صورتی هنرمندانه ...

full text

سبک‌شناسی لایه آوایی و واژگانی خطبه 221 نهج البلاغه

سبک‌شناسی لایه‌ای، یکی از شیوه‌های بررسی آثار ادبی به‌شمار می‌رود. در این روش متن به لایه‌هایی تقسیم شده، با بررسی لایه‌های آن، به مطالعه و بررسی متن پرداخته می‌شود. آواها و واژه‌های به‌کار گرفته شده در یک متن از لایه‌های مهم در فصاحت و شیوایی آن به‌شمار می‌رود. نهج البلاغه دارای سبک ادبی و کلامی شیوا و بلیغ است که واکاوی و بررسی لایه‌های سبکی موجود در این کتاب ارزشمند می‌تواند از مفاهیم والا و...

full text

بررسی سبک شناسی تطبیقی خطبه ی 27 و نامه ی 28 نهج البلاغه (مطالعه ی موردی لایه یواژگانی)

سبک­شناسی، روشی علمی و کاربردی در بررسی و تحلیل متون است که از طریق بازشناسی مختصات سبکیِ پربسامد و کشف پیوند آنها با معانی وانهاده­شده در متن، سعی در شناخت افکار و کشف درونیات مؤلف دارد. پژوهش پیشرو با استفاده از روش سبک­شناسی توصیفی و با استمداد از تحلیل­های دقیق آماری به بررسی لایه­ی واژگانی خطبه­ی 27 و نامه­ی 28 نهج البلاغه در بستر سبک­شناسی تطبیقی پرداخته، سعی بر آن دارد که وجوه تمایز و تشا...

full text

سبک شناسی خطبه اشباح نهج البلاغه

سبک شناسی، یکی از موضوعات ادبی است که در سده اخیر، ادبا و سخنوران توجه ویژه ای به آن داشته اند. سبک ادبی روش یا شیوه خاصی از بیان افکار است که نویسنده یا گوینده با استفاده از انتخاب کلمات و الفاظ و تعابیر خاصی به انتقال اندیشه های خود در مورد واقعیت ها می پردازد. مطلب او از یک روح یا ویژگی خاص برخوردار است که سخن او را از دیگران متمایز می نماید. از آن جا که سخنان امام علی (ع) از درجه ی بالای فص...

15 صفحه اول

سبک شناسی لحن نهج البلاغه (با محوریت خطبه قاصعه)

لحن به معنی آهنگ سخن ، یکی از مواردی است که باعث شخصی سازی زبان می¬شود؛ زیرا بیانگر دیدگاه گوینده درباره¬ی موضوع یا احساس وی درباره¬ی مخاطبان است که ذهنیت شخصی مولف را بیان می¬کند. با توجه به این ویژگی، بررسی لحن اثر در دانش سبک¬شناسی حائز اهمیت است؛ زیرا به وسیله¬ی آن می¬توان به سبک نویسنده که همان افکار و اندیشه¬ و شخصیت اوست، دست یافت. لحن در زبان گفتار، نسبت به زبان نوشتار، به آسانی تشخیص ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه نهج البلاغه

جلد ۲، شماره ۷، صفحات ۳۹-۶۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023